Bewoners, ecologen en Wooncompagnie maken bijzonder natuurplan

Achter een onlangs in Petten gestart renovatieproject schuilt een bijzonder verhuisplan. Het zijn deze keer niet bewoners die tijdelijk andere woonruimte nodig hebben, maar hun gevleugelde huisgenoten! Samen met de huurders en ecologen van Bureau Endemica maakte Wooncompagnie een natuurplan dat ervoor zorgt dat huismussen en dwergvleermuizen tijdens de renovatiewerkzaamheden vredig kunnen broeden in de nabije omgeving. ‘Het natuurplan is echt onderdeel van dit project,’ zegt Ruud Alders, Projectleider Beheer & Onderhoud bij Wooncompagnie. ‘Dankzij het plan worden vogels en vleermuizen die in de kopgevels en onder de dakpannen van de woningen nestelen optimaal beschermd.’ Als de renovatie een feit is, kunnen de vogels en vleermuizen veilig terugkeren naar hun vertrouwde plek.

Natuurlijke omgeving
‘In onze buurt huizen veel vogels,’ vertelt bewoner Arnold Gronert. ‘Dat heeft te maken met het feit dat in onze tuinen veel bomen en struiken staan, waarmee de wijk mooi aansluit op het achterliggende gebied. We zijn blij met de natuurlijke omgeving en maken ons hard voor alles wat hier groeit, bloeit en rondvliegt.’ Arnold is lid van de bewonerscommissie die van meet af aan betrokken is bij het renovatieproject. ‘Ik ben zeer tevreden over de manier waarop is omgegaan met onze input, ook voor wat betreft de vogelpopulatie.’

Grondig onderzoek
Aan het natuurplan ging een grondig onderzoek vooraf. ‘Er is eerst een Quickscan Flora en Fauna gemaakt, zoals de Wet Natuurbescherming dat voorschrijft,’ zegt Bas van Vlijmen, die namens Bureau Endemica betrokken was bij de totstandkoming van het natuurplan. ‘Dat leidde tot een vervolgonderzoek waarin speciale aandacht was voor de in de woningen aanwezige beschermde soorten. Verblijfplaatsen van vleermuizen en nesten van huismussen zijn jaarrond beschermd. In samenwerking met de Omgevingsdienst Noord-Holland Noord is bepaald hoe de renovatiewerkzaamheden in Petten kunnen worden uitgevoerd, zonder dat dit nadelige gevolgen heeft voor instandhouding van deze beschermde soorten.’

Steun uit hele buurt
De uitvoering van het natuurplan begon met het verwijderen en afsluiten van de bestaande verblijfplaatsen. Zo werden de vleermuizen en huismussen gedwongen ruimschoots vóór het broedseizoen uit te wijken naar nestkasten in de nabije omging. ‘De meeste kasten zijn geplaatst in de tuinen of omgeving van koopwoningen in de buurt. Het mooie is dat de bewoners graag meewerkten. De natuur krijgt dus steun uit de hele buurt,’ aldus Alders.

Nieuwe broedplekken
In de gerenoveerde woningen worden speciale plekken gerealiseerd voor de beschermde soorten. ‘In het isolatiemateriaal van de kopgevels worden kasten gemetseld voor de dwergvleermuizen. Op verschillende plekken want deze dieren willen, afhankelijk van het seizoen, graag verhuizen. Voor de huismussen worden broedplaatsen gecreëerd onder de eerste twee rijen dakpannen. Petten is een relatief kleine kern, daarom is het extra belangrijk dat de huismussen alle gelegenheid krijgen om te broeden. Als een mussenpopulatie te klein wordt, kan dat negatieve gevolgen hebben voor hun voortbestaan. Deze sociale vogels hebben elkaar nodig om te overleven,’ stelt Van Vlijmen.

Schuilen, eten en baden
Naast nestgelegenheid is het belangrijk dat er volop groene struiken aanwezig blijven voor de huismussen om in te schuilen en voldoende bloemrijke tuinen met insecten om te eten. Mussen eten ook graag zaden van grassen en onkruiden, dus ‘rommelhoekjes’ zijn belangrijk voor ze. Ook moeten vogels kunnen drinken (in tuinvijvers) en een zandbad kunnen nemen. De bewoners houden hier bij de inrichting en het onderhoud van de tuinen rekening mee.

Professioneel en volwaardig
Van Vlijmen is te spreken over de manier waarop het natuurplan tot stand is gekomen: ‘Het is een professioneel en volwaardig plan geworden. Wooncompagnie is heel zorgvuldig te werk gegaan en dat is een goede zaak. Voor de bewoners, de natuurlijke omgeving en natuurlijk in het bijzonder voor de vogels en vleermuizen,’ aldus Van Vlijmen die eraan toevoegt dat ‘ook aannemer AC Borst Bouw een pluim verdient’.

Een kleurrijk ontwerp
De 30 woningen aan de Eriksstraat en Ir. de Vassystraat worden optimaal geïsoleerd, gasloos en krijgen een kleurrijk aanzien. De bewoners waren nauw betrokken bij de vormgeving van de woningen. Samen met de architect en Wooncompagnie kwamen ze tot een duurzaam en levendig ontwerp dat de buurt letterlijk en figuurlijk meer kleur geeft. Naar verwachting wordt het project in oktober van dit jaar afgerond.